این دستور العمل با هدف ارتقا، سطح ایمنی و کیفیت آزمایشگاه های دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهیه شده است.

هدف: پیشگیری از آلودگی محیط زیست (مدیریت ایمن و صحیح پسماندها در مراحل جداسازی، جمع‌آوری و دفع)

دامنه: کلیه پسماندهای آزمایشگاه

پسماند: زباله های ایجاد شده حین کار

چهار دسته اصلی پسماند آزمایشگاه های دانشکده پزشکی:1-پسماند بی خطر(عادی، شبه خانگی) 2-پسماند عفونی 3-پسماند تیز و برنده 4-پشماند شیمیایی و دارویی

پسماندهای آزمایشگاه

1 -پسماندهای بی خطر: شامل کاغذ و دستمال که خطرات اساسی و زیان باری برای سلامت ندارند در سطل زباله با کیسه مشکی قرار میگیرند به عنوان زباله های خانگی توسط شهرداری دفع میگردد.

2-پسماندهای عفونی: پسماندهای عفونی که به عامل عفونی آلوده بوده و میتوانند منشاء آلودگی گردند.کلیه پسماندهای آلوده به خون و فرآورده های خونی، کلیه پسماندهای مربوط به آزمایشهای تحقیقات پزشکی،پسماندهای پاتولوژی، کلیه ترشحات و پسماندهای آلوده به ترشحات عفونی، کشت های بیولوژیک و محیطهای کشت.

• خون،سرم،ادرار و مایعات بدن در داخل ظرفهای دربسته جهت حمل به مراکز دفع پسماند به صورت موقت جمع‌آوری شود.
• پلیتهای آلوده و محیط های کشت میبایست داخل کیسه های زباله زرد رنگ ریخته شود.
• زباله ها هر هفته در زمان تعیین شده با رعایت مسائل ایمنی به بیمارستان طالقانی  جهت اتوکلاو و دفع منتقل می شود.

3- پسماندهای تیز و برنده: سر سوزن،شیشه های شکسته، تیغه اسکالپل و... داخل ظرف مقاوم(Safety box) ریخته میشود.

پس از پرشدن حداکثر 3/4 از کل ظرف در آن بسته می شود.

• زباله ها هر هفته در زمان تعیین شده با رعایت مسائل ایمنی به بیمارستان طالقانی  جهت اتوکلاو و دفع منتقل می شود.

4- پسماندهای شیمیایی و دارویی: عمدتا از باقی مانده محلول ها و معرف هایی که در انجام آزمایش به کاربرده می شوندحاصل می گردند و در صورت عدم نیاز و اضافه آمدن طبق دستورالعمل موجود بر روی ظرف حاوی معرف دفع می گردند. ظروف معرف ها به عنوان پسماند عفونی در نظر گرفته شده و طبق بند 2 اقدام می شود.

 تفکیک         

- پسماندهای عفونی و پسماندهای شیمیایی بایستی در سطل های زرد رنگ مخصوص پسماندهای عفونی یا کیسه زباله مقاوم زرد رنگ دفع شوند.

- زباله های نوک تیز و برنده صرف نظر از اینکه آلودگی داشته یا نداشته باشددر جعبه یا محفظه مقاوم Safety boxمخصوص جمع‌آوری شود و زمانی که دو سوم حجم ظرف پر شد آن را طبق بند 3 دفع کنید.

- دفع پسماندهای عادی و غیر آلوده را مانند پسماندهای خانگی انجام دهید. این پسماندها بایستی در سطل های آبی رنگ مخصوص پسماندهای عادی یا کیسه های زباله مقاوم مشکی رنگ دفع شوند.

جمع‌آوری

- وقتی سه چهارم ظروف و کیسه های پلاستیکی پر از پسماند شد، پس از بستن در آنها، باید آنها را برداشت.

- پسماندها طبق پروتکل دانشکده هفته ای یکبار جمع‌آوری شده و به محل تعیین شده برای حذف پسماندها حمل می شوند.

- در موقع جمع‌آوری، حمل و نقل و دفع پسماندها از وسایل و پوشش های حفاظتی لازم استفاده کنید. سطل های زباله پس از خارج کردن کیسه پر شده پسماند، بلافاصله شستو و گندزدایی شوند.

 موارد زیر رعایت شود

- به کلیه افرادی که با پسماند سرو کار دارند واکسن هپاتیت B زده شود.

- کلیه افرادی که با پسماند سرو کار دارند از کفش های مقاوم ،دستکش مقاوم، ماسک و لباس مخصوص استفاده کنند.

- کلیه کیسه های زباله پس از پر شدن، در آنها گره زده شود و از فشردن زباله اکیدا خودداری شود.

- کیسه های زباله زرد و مشکی (کیسه زرد:زباله های عفونی،کیسه مشکی:زباله های غیر عفونی) داخل سطل زباله تمیز،قابل شستشو و در دار گذاشته شود.

-هنگام نقل و انتقال پسماندها از نشت شیرابه جلوگیری شود.

زباله تیز و برنده	زباله عفونی	زباله غیر عفونی